Mardin İli/İlçeleri Odaları/Borsaları (Kızıltepe Ticaret Borsası, Kızıltepe Ticaret ve Sanayi Odası, Mardin Ticaret ve Sanayi Odası, Nusaybin Ticaret Borsası, Nusaybin Ticaret ve Sanayi Odası), Mardin Artuklu Üniversitesi Kamu, Özel ve Karma Sektör İşbirliği Koordinatörlüğü (MAÜKÖK) ile işbirliği yaparak Mardin’in Tarim ve Hayvancılık Yapısına ilişkin bir saha çalışması gerçekleştirdi.

MAÜ İktisat Bölümü Öğretim Üyesi, MAÜKÖK Koordinatörü, TOBB/TEPAV, Mardin İli/İlçeleri Oda/Borsa Akademik Danışmanı Doç. Dr. Mehmet Behzat Ekinci’nin koordinatörlüğünde, İktisat Bölümü öğrencilerinin katkılarıyla yürütülen bu araştırma, Mardin İli/İlçeleri Odalarının/Borsalarının Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ) ile ortak çalışması niteliğindedir.

27-30 Ekim 2021’de düzenlenen 7.Uluslararası Mardin Tarım Ekipmanları, Gıda ve Hayvancılık Fuarı’nın (Magrotex 2021) katılımcı firmalarıyla gerçekleştirilen bu saha çalışması ile; Mardin’in tarım ve hayvancılık yapısına ilişkin sorunlar, bu sektörlerle yakından ilgili firmaların bakış açısıyla tespit edilerek ilgili çözüm tekliflerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır.

8’i Mardin’den, 15’i Mardin dışından (Adana, Ankara, Antalya, Çorum, Diyarbakır, İstanbul, Konya, Manisa, Maraş, Sinop, Urfa) olmak üzere toplamda 23 Fuar katılımcısı firma ile, yüzyüze anket usülüyle gerçekleştirilen araştırmada şu 2 (iki) ana soruya cevap bulunmaya çalışıldı.

1. Mardin’deki tarım ve hayvancılık yapısına dair değerlendirmeleriniz (kapasite/sorunlar) nelerdir?
2. Mardin’deki tarım ve hayvancılık yapısına dair sorunların giderilmesine yönelik neler yapılabilir?

Anket kapsamında verilen cevaplar harmanlandı ve genel durum tespiti yapılarak değerlendirmeye tâbi tutuldu.

Araştırma ile ortaya çıkan sonuçlar şöyledir:

• Firmalar, Mardin’de tarım ve hayvancılık kapasitesinin gereken seviyede olmadığını ifade etmektedir. Bununla beraber, tarımsal kapasitenin yine de hayvancılık ile kıyaslandığında daha yüksek olduğunu tespit etmektedirler. Bu kapasitenin yetersizliğine ilişkin dile getirilen sebeplerden biri, kentleşme oranının giderek artmasıdır.
• Öte yandan, tarımsal faaliyetlerin icrasına yönelik bilgi kirliliğinin ve önyargıların fazla olduğu ifade edilmektedir. Şehirde, verimli topraklarının varlığına ragmen, bilinçli bir ziraî faaliyet gerçekleştirilmediği dile getirilmektedir. Bu çerçevede, sulamaya ve gübrelemeye ilişkin bilgi eksikliklerinin varlığı ve bu kapsamda özellikle tarımsal sulama konusunda ciddi bir bilinçsizlik mevcut olduğu dile getirilmektedir.
• Tarımda gübre, ilaç, yakıt vb. hammaddelerin maliyetinin yüksekliği ise özel bir önemle dile getirilen hususlardan biridir. Bu yüksek ve sürekli fiyat artışlarının hem tarımı hem de hayvancılığı gerilettiği ortaya konmaktadır.
• Elektrik kesintilerinin tarımsal faaliyetleri engellediği, belirtilen diğer bir husustur.
• GAP’ın tamamlanmamış olması da not düşülen bir başka sorundur.

Firmalar, Mardin'deki gıda, tarım ve hayvancılık yapısına dair sorunların giderilmesine yönelik birtakım tekliflerde bulunmaktadır. Bunlardan bir kısmı şöyledir:

• Katılımcı firmalar, tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin icrasına dair bilinçsizlik sorununa yüksek oranda dikkat çektiklerinden bunun çözümü hususunda ilk olarak eğitim olgusuna yer vermektedirler. Nitekim bunu “Ziraatçiyim diyen herkesin uygun biçimde eğitilmesi icap etmektedir” şeklinde özetlemektedirler. Bu süreçte başta Tarım ve Hayvancılık İl/İlçe Müdürlükleri olmak üzere diğer ilgili kurumlarında önemli rol üstlenmesi gereğine işaret etmektedirler.
• Tarıma ve hayvancılığa ilginin artması için birtakım maddî imkânlar sağlanması gereğine değine katılımcılar, bu çerçevede gübre, ilaç vb. hammaddelere yönelik desteklerin artırılmasına ihtiyaç olduğunu ifade etmektedirler.
• Ziraî faaliyetlerin artırılmasına katkı sağlaması için ürün tanıtımına da yer verilmektedir. Bu çerçevede, mesela Mardin’de yetişen buğdayın ve bundan üretilen ürünlerin (bulgur, irmik, makarna vb.) özellikle yurtdışında tanıtımının yapılması gerektiği dile getirilmektedir.
• Hayvancılığın artırılması için de köy meralarının genişletilmesi gereğine dikkat çekilmektedir. Bu amaçla yem, ilaç vb. desteklerin sağlanması hususuna da değinilmektedir.
• GAP Projesi kapsamındaki sulama ve elektrik projelerinin ivedilikle tamamlanması ise özel bir önemle dile getirilen hususlardan biridir.

Mardin Artuklu Üniversitesi ve Mardin İli/İlçeleri Odaları/Borsaları bu tür işbirlikleri yaparak şehre ve bölgeye ilişkin tespitler, değerlendirmeler ve iktisat politikası teklifleri içeren benzer çalışmaların sürdürüleceğini belirtti.